اجزای فیزیکی مقاومت در ژنوتیپ‌های پیاز مقاوم و حساس به بیماری پوسیدگی ریشه و طبق ناشی از قارچ Fusarium oxysporum f. sp. cepae

یکی از عوامل محدود کننده رشد گیاه پیاز، بیماری پوسیدگی ریشه و طبق است که در اثر قارچ Fusarium oxysporum f.sp. cepae ایجاد می‌شود. در این تحقیق، هشت ژنوتیپ پیاز بومی شامل قرمز آذرشهر، سفید قم، هرسین، درچه اصفهان، سفید کاشان، اسحاق‌آباد نیشابور، ابرکوه یزد و قولی قصه زنجان و دو ژنوتیپ خارجی تگزاس ارلی گرانو و سوییت اسپانیش مورد آزمون قرار گرفتند. ابتدا، این ژنوتیپ‌ها با بررسی درصد ریشه‌های آلوده و بر اساس فاکتورهای بیماری (درصد آلودگی، شدت و شاخص بیماری) در طیف‌های مقاوم، متحمل و حساس ارزیابی شدند. به منظور بررسی اجزای فیزیکی مقاومت، ویژگی‌های آناتومیکی ریشه شامل ضخامت اپیدرم، ضخامت و تعداد لایه پارانشیم پوست، ضخامت آندودرم، ضخامت دایره محیطیه، شعاع استوانه مرکزی، قطر آوند آبکشی، قطر آوندهای چوبی و قطر اولین لایه سلولی پوست اسکلرانشیمی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ‌های مورد آزمون از نظر میانگین برخی از صفات مورد بررسی، اختلاف معنی‌داری داشتند و همبستگی بالا و مثبت بین این صفات و میزان مقاومت این ژنوتیپ‌ها به بیماری پوسیدگی ریشه و طبق وجود داشت. صفت تعداد لایه پارانشیم پوست، نقش قابل توجه در مقاومت را دارا بود، به طوری که بیشترین میانگین تعداد لایه پارانشیم پوست در ژنوتیپ‌های مقاوم سفید کاشان، سفید قم و کمترین میانگین در ژنوتیپ‌های حساس هرسین و قولی قصه زنجان مشاهده شد.